Τα βαλσαμόχορτα της Σάμου

Το γένος Ηypericum ανήκει σε μια μεγάλη  οικογένεια του φυτικού βασιλείου, αυτή των Ηyperaceae (υπερικίδες) ή Guttifereae. Στην οικογένεια αυτή ταξινομούνται παγκοσμίως περίπου 50 γένη με 1000 είδη των τροπικών και θερμών περιοχών. Στην χώρα μας αντιπρόσωπος της οικογένειας είναι μόνο το γένος Ηypericum και στην Σάμο οι πιο αντιπροσωπευτικοί εκπρόσωποι του είναι τα είδη:

 

Hypericum perforatum-Υπερικό το διάτρητο

Βάλσαμο,βαλσαμόχορτο, χελωνόχορτο, λειχηνόχορτο ,του Προδρόμου το βότανο,σπαθόχορτο

 Hypericum empetrifolium -Υπερικό το εμπετρόφυλλον

Γουδούρα,βαλσαμίνο

Hypericum perfoliatum-Υπερικό το διαμπερές

Λειχηνόχορτο, σταρίδα

Hypericum atomarium

Hypericum cuisinii

Hypericum triquetrifolium

Hypericum montbretii

Το πλήθος των κοινών ονομάτων δείχνει και την μεγάλη σημασία που έχει για τον  λαό μας το γένος αυτό. Από πολύ παλιά το βαλσαμόχορτο αποτελούσε για  τους λαούς της Μεσογείου κάτι σαν πανάκεια εφόσον είχε την φήμη άριστου ιάματος. Χρησιμοποιούσαν όσα είδη διέθετε κάθε τόπος. Έβαζαν συνήθως τις ανθοφόρες  κορυφές του φυτού μέσα σε ένα βάζο με λάδι που το άφηναν στον ήλιο για λίγες μέρες. Αυτό το λάδι μετά το χρησιμοποιούσαν για την επούλωση των πληγών και για διάφορες δερματικές παθήσεις. Πήρε έτσι την ονομασία με την οποία το λέμε και σήμερα, βάλσαμο.Στα μέρη της Μικράς Ασίας το λάδι αυτό το λέγανε σπαθόλαδο ή κιλίτσ γιαγλί ή γιαρά γιαγλί. Σημ: κιλίτσ-σπαθί, γιαρά -τραύμα, γιαγλί -λάδι. 

  Στις μέρες μας το βαλσαμόχορτο   είναι ένα από τα βότανα που έχουν ερευνηθεί περισσότερο και με ιδιαίτερα ενθαρρυντικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της ήπιας και μέτριας κατάθλιψης και άλλων ψυχικών και νευρολογικών διαταραχών.

H πιο σημαντική δραστική ουσία του βαλσαμόχορτου  είναι η υπερικίνη. Η ουσία αυτή είναι συγκεντρωμένη στους αδένες του φυτού. Οι αδένες εμφανίζονται σχεδόν σε ολόκληρο το φυτό, αλλά σε μεγαλύτερη συγκέντρωση στις ανθισμένες κορυφές (κάλυκας και πέταλα), στα φύλλα και ενιότε στους βλαστούς. Περιέχει επίσης φλαβονοειδή (16% στα φύλλα), ξανθόνες, φαινολικά οξέα και ίχνη αιθέριων ελαίων (0,13%).

Κατηγορίες αδένων.

Το κρίσιμο στοιχείο για τα βαλσαμόχορτα είναι οι αδένες οι οποίοι εμφανίζονται σχεδόν σε όλα τα είδη του γένους.Η ποσοτική και ποιοτική σύσταση τους είναι αυτή που προσδιορίζει τον ιαματικό χαρακτήρα των φυτών. 

ΠΡΟΣΟΧΗ Tο βαλσαμόχορτο σε φρέσκια μορφή θεωρείται πιο αποτελεσματικό από το αποξηραμένο.

 Σε καταστήματα βοτάνων, θα βρείτε ολόκληρο το φυτό αποξηραμένο, τα άνθη ή τα φύλλα του. Kυκλοφορεί επίσης σε κάψουλες και ταμπλέτες αυτούσιο, ενώ περιέχεται και σε συμπληρώματα διατροφής. Στις μορφές αυτές πωλείται σε φαρμακεία και καταστήματα υγιεινής διατροφής