Σιδερίτης -Το Ελληνικό τσάι

Το γένος Σιδερίτης ανήκει στην οικογένεια των χειλανθών -Labiatae. Απαντάται στον Ελληνικό χώρο, κυρίως σε ορεινές και ημιορεινές τοποθεσίες, με πάνω από  δέκα είδη και είναι γνωστό σαν τσάι του βουνού.

Τα διάφορα είδη σιδερίτη παρουσιάζουν μεγάλο βοτανικό και φαρμακολογικό ενδιαφέρον για το πλήθος των χημικών ενώσεων που περιέχουν. Οι ιδιότητες τους είναι αντίστοιχες με αυτές του καλλιεργημένου είδους των Ινδιών  camelia sinensis.
Στην αρχαιότητα το όνομα σιδερίτης αναφερόταν σε διάφορα φυτά, που θεωρείτο ότι είχαν την ικανότητα να επουλώνουν τις σοβαρές πληγές από σιδερένια αντικείμενα, όπως τα βέλη ή τα ξίφη κλπ. Αναφέρεται ότι  ο σιδερίτης πήρε το όνομα του από τα δόντια του κάλυκα του άνθους, που μοιάζουν με αιχμή λόγχης. Διοσκουρίδης το χρησιμοποιούσε ως θεραπευτικό των πληγών.

Στην Σάμο απαντώνται τρία είδη.

Sideritis sipylea

Το το όνομά του δεικνύει με εύστοχο τρόπο την Ανατολική καταγωγή του.Το οφείλει στο  όρος Σίπυλος το οποίο βρίσκεται μεταξύ της Φρυγίας και της Λυδίας κάπου στην σημερινή κεντρική -βορειοκεντρική Τουρκία. Είναι ορεινό είδος. Είναι το γνωστό τσάι του Κέρκη και του Καρβούνη. Καταναλώνεται ευρύτατα στην Σάμο για τη κατασκευή αφεψημάτων και επειδή  προέρχεται από αυτοφυείς πληθυσμούς χρειάζεται προστασία. Ίσως σε λίγα χρόνια να κινδυνεύσει  με εξαφάνιση.

Sideritis curvidens συνώνυμο του Sideritis romana ssp curvidens

Απαντάται σε όλη την Ελλάδα σε ξηρούς και άγονους τόπους.Είναι ημιορεινό είδος. Είναι γνωστό με το όνομα βλάχικο τσάι ή μπετόνικα ή χόρτο του καλόγερου.

Sideritis lanata -Σιδερίτης ο εριοφόρος.

Το όνομά του το οφείλει στην έντονη τριχοφυΐα που διακρίνει το φυτό. Συναντάται σχεδόν σε όλη την Ελλάδα  σε χέρσους και καλλιεργούμενους αγρούς των χαμηλών υψομέτρων.