ΚΕΡΚΗΣ

Ένα μεγάλο χάρισμα των ελληνικών βουνών είναι οτι βρίσκονται τα περισσότερα σχεδόν δίπλα στην θάλασσα. Όλυμπος ,Ταΰγετος, Λευκά Όρη, Πήλιο, Άθως, Παγγαίο κ.α.

Το ίδιο και ο Κέρκης βρέχει και αυτός τα πόδια του σε ακρογιάλια όπως είναι τα Σειτάνια,η Ψιλή Άμμος,τα Βοτσαλάκια,το Ποτάμι και τόσες άλλες παραλίες σχεδόν παρθένες ,ενώ οι κορυφές του υψώνονται απότομα και δεσπόζουν σε όλο το Αν Αιγαίο.

 Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι ο Κέρκης είναι από τα λίγα Ελληνικά βουνά που με τόσο στενή βάση -βγάζει-τέτοιο υψόμετρο. Η κορυφή του Βίγλα απέχει από το πιο κοντινό σημείο της θάλασσας Ψιλή Αμμος, 3,5 χλμ-με υψομετρική διαφορά 1434 μ.Παρουσιάζει δηλαδή κλίση 1:2.5 -που σημαίνει οτι κάθε 250 μέτρα ανεβαίνει 100 κατά μέσο όρο. Αν συγκρίνουμε την κλίση αυτή με εκείνη που παρουσιάζει ο Ταΰγετος 1:3,7 η με εκείνη που παρουσιάζει ο Όλυμπος 1:6 τότε μιλάμε για ένα πολύ απότομο βουνό.

 Η απότομη αυτή αλλαγή του υψομέτρου έχει σαν συνέπεια και ανάλογη διαφορά στο κλίμα του βουνού. Οπως είναι φυσικό η αλλαγή του κλίματος επιδρά και στην χλωρίδα. Αλλη βλάστηση έχουμε στους πρόποδες του βουνού, άλλη στο μέσο υψόμετρο και άλλη στις κορυφές του. Βέβαια οι διάφορες ζώνες βλάστησης πολλές φορές μπλέκονται μεταξύ τους δημιουργόντας ενα μείγμα πραγματικά μοναδικό. Η επίδραση και άλλων παραγόντων (έκθεση, ανάγλυφο) συντελεί στην διαμόρφωση μιας πολυποίκιλης χλωρίδας. Και αυτό επίσης αλλάζει λόγω του ανάγλυφου και του μικροκλίματος μιας περιοχής (σκιερές και υγρές τοποθεσίες, χαράδρες, ορθοπλαγιές κλπ). Πρέπει να τονιστεί ακόμα οτι η γεωγραφική θέση της Σάμου είναι τέτοια ώστε να βρίσκεται πάνω στην μεταναστευτική πορεία των φυτών απο την ανατολή στην δύση.

 Κάθε εποχή του χρόνου είναι ξεχωριστή για τον Κέρκη. Το καλοκαίρι σχεδόν τα πάντα πάνω του φαίνονται ξερά και άνυδρα.Τα δάση των κωνοφόρων μαζί με τα φυλλοβόλλα και τα σκληρόφυλλα στις χαμηλές και πιο ήπιες πλαγιές του, κάνουν έντονη αντίθεση με τα μάρμαρα και  τον ασβεστόλιθο που εκτεθειμένα όλη την μέρα στον ήλιο ακτινοβολούν ένα φως σχεδόν εκτυφλωτικό. Η θάλασσα την εποχή αυτή αποτελεί λυτρωτικό στοιχείο για τους κατοίκους και τους επισκέπτες του.
Το φθινόπωρο είναι εποχή γαλήνης και προσμονής.Τα χρώματα του καλοκαιριού υποτάσσονται και μαλακώνουν.Τα πρώτα σύνεφα έρχονται και ακουμπούν στις κορυφές του σαν μακρυνοί επίσκέπτες. Μαζί τους φερνουν και τις πρώτες βροχές που θα ξεπλύνουν το τοπίο απο την σκόνη του καλοκαιριού.


 Ο χειμώνας είναι για τον Κέρκη εποχή μεγαλοπρέπειας.Υπάρχουν μέρες που κλείνεται στον εαυτό του και βαριά σύνεφα τον σκεπάζουν. Είναι οι μέρες που θρέφουν τους μύθους του.Υπάρχουν επίσης μέρες που ξανοίγεται χιονισμένος και λαμπερος και παλεύει στα ίσα την θάλασσα και τους ανέμους.

 Την άνοιξη ο Κέρκης έχει επισκεπτήριο. Για τα φυτά, για τα πουλιά, για τους ανθρώπους.

Είναι πραγματικά δύσκολη η απάντηση για το πότε είναι η πιό καταλληλη εποχή να επισκεφθεί κανείς το πανέμορφο αυτό βουνό.Η ταπεινή μου προσωπική εμπειρία έχει αποτυπώσει στο νού και την ψυχή όλες τις εποχές. Βέβαια σε αυτήν την ζωή ,είναι όλα θέμα αναζήτησης. 

Τα τελευταία χρόνια και ειδικά με την ανάπτυξη του τουρισμού στο νησί, γίνονται προσπάθειες για μια εναλλακτική αξιοποίηση των δυνατοτήτων του βουνού.

Η φύση και ο χρόνος στόλισαν τον Κέρκη με σπάνια και πλούσια στολίδια.Τα μοναστηράκια του,τα φαράγγια, οι σπηλιές του ,τα μονοπάτια, οι κορυφές, οι ορθοπλαγίες του και η χλωρίδα, οι παραλίες και τα χωριά του ,η πανίδα του, αποτελούν πόλο ελξης  χρόνο με τον χρόνο όλο και περισσότερων επισκεπτών ντόπιων  και ξένων.

Η ακτινοβολία του μπορεί να ξεπεράσει τα στενά όρια της Σάμου και να φτάσει και στην υπόλοιπη Ελλάδα και γιατί οχι και πιό πέρα.......

Οι αγριοκερασιές των κορυφών

 Αν τύχει από δω και πέρα μέχρι τα τέλη του Ιουνίου και βρεθείτε στις κορυφές των βουνών των νησιών του Αν.Αιγαίου πάνω από τα 1000 μέτρα θα συναντήσετε ανθισμένο έναν μικροσκοπικό έρποντα-απλωτό θάμνο που μοιάζει να είναι κολλημένος στα βράχια. Πρόκειται για τον prunus prostrata ή αλλιώς cerasus prostrata.

Πρόκειται για ένα είδος αγριοκερασιάς σε μινιατούρα. Έχει κοκκινορόζ λουλουδάκια με πολυάριθμους στήμονες.Στην Σάμο συναντάται στην κορυφή του Καρβούνη κοντά στο εκκλησσάκι του Αηλιά και στον Κέρκη στην ευρύτερη περιοχή των κορυφών του από τα 1000 μέτρα και πάνω.

Τα φύλλα του είναι έντονα πριονωτά. Από την πάνω πλευρά  είναι λεία (glabrous) ενώ από την κάτω είναι ελαφρώς τριχωτά -στην βοτανική χρησιμοποιείται ο όρος γναφαλώδη (tomentose) με κάπως γκρίζα απόχρωση. Κάτι που συνηθίζεται στα φύλλα αρκετών  αυτοφυών ειδών που συναντάμε σε αυτήν την οικογένεια του φυσικού βασιλείου (rosaceae).

Έχει άνθη μονήρη δηλαδή φυτρώνουν στους βλαστούς ένα -ένα.

Οι καρποί εμφανίζονται τον Ιούλιο και μοιάζουν με   κεράσια ή με βύσσινα. Είναι μικροσκοπικοί και η διάμετρος τους δεν ξεπερνάει τα 6 χιλιοστά. 

Ο όρος που χρησιμοποιείται στην βοτανική για αυτό το είδος των καρπών είναι δρύπη και χαρακτηρίζει έναν καρπό που περιβάλλεται από σαρκώδες περίβλημα ενώ στο κέντρο του υπάρχει ένα ξυλώδες ενδοκάρπιο-το κουκούτσι- που περιέχει ένα μόνο σπέρμα.

 Ε Ι Κ Ο Ν Ε Σ

Καρβούνης

 Αρχαία λατομεία

 Εργασίες

 Κέρκης

 Από την κορυφή του Καρβούνη

 Κάπου στους Σπαθαραίους

Λιναρία

ΚΟΚΚΑΡΙ

 Οι κάτοικοι της ανωτέρω μεσογείου κωμοπόλεως έχοντες τούτο ως όρμον, καίτοι ούκ ολίγον αφιστάμενης ταύτης, ήρξαντο του συνοικισμού κατά τας αρχάς του ενεστώτος αιώνος επί ερειπίων

χριστιανικής κώμης, ήτις εξετείνετο πέραν του ναού του Αγίου Αθανασίου

κτισθέντος επί χριστιανικού ναού καταβεβλημένου μέχρι της θέσεως λεγομένης Τ σ ι κ ο ρ ά κ ι και ήν εγκαταλείψαντες κατά τον ΙΔ΄ αιώνα οι υπό των πειρατών ενοχλούμενοι κάτοικοι ανέβησαν, ώς

 

είπον, εις το κάστρον της Λουλούδας.

 Περιλαμβάνει ήδη οίκους 118,ναίδια 2,το μετόχιον της Κοιμήσεως της Θεοτόκου υπαγόμενον εις την Κοκκαριανήν Μονήν, Σχολείον 1, άρρενας 265

(γεωργούς 123, έμπορον 1, ναύτας 2, βιομηχάνους 8, κτηματίας 3, ιερείς 3)

 και θηλείας 268. 

ΠΡΑΓΜΑΤΕΙΑ

 ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΡΗΜΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΙΚΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΣΑΜΟΥ

Υπό 

Εμμανουήλ Ι.Κρητικίδου

 Εν Ερμουπόλει Σύρου

Τύποις Ρ.Πρίντεζη

1870

Ανατολικό Αιγαίο

Ο κοινός μας τόπος

 

Διαίρεση της Ελλάδας σε 13 χλωριδικές περιφέρειες .

Η διαίρεση αυτή υιοθετήθηκε για την δημιουργία της Flora Hellenica.

Δημοσιεύτηκε στο Flora Hellenica Vol.1 των Arne Strid και Kit Tan .

Koeltz Scientific Books ,1977,Germany

Η χλωρίδα των νησιών του Αν .Αιγαίου έχει κοινά χαρακτηριστικά,είναι πλούσια σε αριθμό ειδών και διαθέτει μεγάλη ποικιλία βιοτόπων.

Για το Ελληνικό χώρο αποτελεί σύνορο μεταξύ Δύσης και Ανατολής.
Κάθε χρόνο αυτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των νησιών από την Μυτιλήνη μέχρι και την Ρόδο προσελκύουν πλήθος ερευνητών.

 Κάθε νησί έχει το δικό του τρόπο ζωής και ανάπτυξης-συνήθειες.

Αυτές οι συνήθειες μας έχουν διαμορφώσει μέσα στον χρόνο σε << παρατηρητές>> των τόπων του ο καθένας και πολλές φορές είναι δύσκολο να συνυπάρξουμε  σε ένα  πλαίσιο συνεργασίας και αλληλοκατανόησης με τους κατοίκους των άλλων νησιών του κοινού Ανατολικού μας χώρου.

Χώρια που κάθε παρατηρητής εύκολα επηρεάζεται και χαλιναγωγείται.

Στο κοντινό μέλλον οι κάτοικοι των νησιών του Αν.Αιγαίου πολλές φορές θα βρεθούν είτε σε στενά τοπικό ή σε σε επίπεδο περιφέρειας   μπροστά σε διλήμματα για το τι αξίζει και τι δεν αξίζει, τι ισχύει και τι δεν ισχύει και, εντέλει,  για το τι θα εξακολουθήσει να υπάρχει και τι όχι.

Τι θα απογίνει  όμως  αν ο κάτοικος των νησιών αυτών κλειστεί στο στενό χώρο που ο καθένας ζει, χωρίς να υποστηρίζει και το ευρύτερο περιβάλλον,τον κοινό τόπο στον οποίο ανήκει?

Όλα τα πράγματα στον κόσμο που ζούμε είναι αλληλένδετα.
Το κοινό φυσικό περιβάλλον των νησιών που έχει να κάνει με την ιδιαίτερη  βιοποικιλότητα και με αλλά στοιχεία που σχετίζονται με την φύση (κλίμα, γεωλογία κλπ) μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο της  συνεργασίας  των νησιών έτσι ώστε στο μέλλον να μπορούν να λειτουργούν σαν μια ενιαία  οντότητα.
Δείτε πως αντιλαμβάνονται τα πράγματα κάποιες σύγχρονες μελέτες.

Η αδυναμία να αποφύγουμε τη «διαλογική» σχέση ανάμεσα στα μέρη και το σύνολο-σύστημα γίνεται όλο και περισσότερο συνειδητή από τους σύγχρονους ερευνητές των φαινομένων της ζωής. Όλο και με εντονότερη έμφαση οι σύγχρονοι βιολόγοι ερευνητές διατείνονται πως η πολυπλοκότητα και η ετερογένεια των φαινομένων της ζωής εκδηλώνονται με ένα πυκνό δίκτυο αλληλοτεμνόμενων αιτιακών οδών, έτσι ώστε να μπορούμε να ισχυριστούμε πως καμία μεμονωμένη αιτιακή οδός δεν μπορεί να «ελέγξει» ένα φαινόμενο που αφορά στη ζωή. Πολύ, δε, δυσκολότερο φαίνεται πως είναι να αποφύγουμε τη «διαλογική» σχέση ανάμεσα στα μέρη και το σύνολο-σύστημα, όταν μελετούμε φαινόμενα που ανήκουν στο κοινωνικό-πολιτισμικό επίπεδο οργάνωσης της ζωής