Με τις πρώτες υγρασίες και βροχές του φθινοπώρου, παρατηρείται μια βλαστική έξαρση στο νησί.Το ξερό καλοκαιρινό τοπίο αρχίζει να πρασινίζει και αυτή η δραστηριότητα συνεχίζεται μέχρι την άνοιξη. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια αυξάνει η πυκνότητα της βλάστησης την εποχή του φθινοπώρου, σε σημείο που να λέμε ότι «πια δεν πέφτουν τα φύλλα το φθινόπωρο». Μια ειδική κατηγορία φυτών τα οποία περνούν τους καλοκαιρινούς μήνες μέσα στο έδα­φος, σαν βολβοί η κόνδυλοι, είναι τα γεώφυτα. Τα είδη αυτά με τις πρώτες φθινοπωρινές υγρα­σίες αρχίζουν σιγά-σιγά να βγαίνουν από το έδαφος και αναπτύσσονται μέχρι και το τέλος της άνοιξης. Μετά το υπέργειο τμήμα τους ξεραίνεται. Έτσι αντιμετωπίζουν τις πολύ δύσκολες γι‘ αυτά συνθήκες του καλοκαιριού. Τα φυτά αυτά έχουν πολύ όμορφα και ξεχωριστά λουλού­δια. Πραγματικά στολίδια.
Τα κυκλάμινα είναι πολυετείς πόες με ρίζα κονδυλώδη. Τα άνθη τους έχουν πέντε πέταλα και μοιάζουν σαν μικρά μπουκέτα από φύλλα, που ενώνονται σε ένα σωλήνα με χαρακτηριστικές πτυχώσεις. Οι μίσχοι τους τυλίγονται σε σχήμα σπείρας και ίσως αυτό να τους έδωσε και το όνομά τους. Τα κυκλάμινα επίσης λέγονται κισσό­φυλλα η κισσάνθεμα γιατί τα φύλλα τους μοιάζουν με εκείνα του κισσού. Επίσης άλλες λαϊκές ονομασίες τους είναι: Κυκλα­μιές, τρικλαμιές, κυκλαμίδες, λαγουδάκια, αυτιά του λαγού. Πατρίδα τους θεωρείται η Δ. Ασία και η Β. Αφρική. Η ρίζα του κυκλάμι­νου περιέχει μια δραστική ουσία, την κυκλα­μίνη που είναι πτητική. Παλαιότερα την βράζανε και το ζουμί το χρησιμο­ποιούσαν για να καταβρέ­χουν φυτά που είχαν προ­σβληθεί από ένα είδος σκουληκιού. Είναι πολύ όμορφα φυτά και κοσμούν με το μονα­δικό σχήμα και τα ανοιχτορόδινο χρώμα τους την φθινοπωρινή φύση της Σάμου. Τους αρέσει να ζουν σε δροσερά μέρη και σχηματίζουν μεγάλους πληθυσμούς στις ημιορεινές και ορεινές περιοχές. Στη Σάμο έχει καταγραφεί το πιο κοινό είδος κυκλάμι­νου το cyclamen grae­cum το οποίο ανθίζει από τον Σεπτέμβριο - Δεκέμ­βριο.

Οι βόλτες της Βλαμαρής

<<Το τοπίο δεν ειναι ,οπως το αντιλαμβάνονται μερικοί, κάποιο, απλώς, σύνολο γής, φυτών και υδάτων. Ειναι η προβολή της ψυχής ενός λαού επάνω στην ύλη. Ο λαός με επεμβάσεις του στο χώρο και το τοπίο καθιέρωσε μιαν ορθογραφία όπου το κάθε ωμέγα, το κάθε ύψιλον, η κάθε οξεία,η κάθε υπογεγραμμένη, δεν ειναι παρά ενας κολπίσκος, μια κατηφόρα, ενας κάθετος βράχος, μια καμπύλη πρύμνης πλεούμενου, κυματιστοί αμπελώνες, υπέρυθρα εκκλησιών,ασπράκια και κοκκινάκια εδώ και κεί, από περιστερώνες και γλάστρες με γεράνια>> ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ

Αυτή η ορθογραφία που απεικονίζεται από σύγχρονους λάτρεις του ελληνικού τοπίου και

περιγράφεται απ΄οσους επιχειρούν λογοτεχνικά ή εικαστικά ταξίδια σ΄αυτό, πρέπει να διαφυλαχτεί ως έκφραση της φυσικής γλώσσας ενός τόπου και των κατοίκων του. Το ίδιο ισχύει για όλες τις Μεσογειακές χώρες και για την Σάμο βέβαια.

Για την χλωρίδα της Σάμου οι άγριες ορχιδέες αποτελούν τον πιο σημαντικό παράγοντα του περιβάλλοντός της εφόσον συνδέονται στενά και άμεσα με την οικολογική συγκρότηση του νησιού, αλλά και με την προστασία και την ανάδειξή του. Να προστεθεί επίσης ότι παρουσιάζουν και μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον κυρίως για τον τρόπο που ζουν και αναπτύσσονται.
Στην Ελλάδα υπάρχουν συνολικά 18 γένη από την μεγάλη αυτή οικογένεια .Η Σάμος φιλοξενεί 11 από αυτά.
Από το γένος cephalanthera στο νησί υπάρχουν τρία είδη:Cephalanthera longifolia(επάνω φώτο),Cephalanthera rubra(μέση) και Cephalanthera epipactoides(κάτω).
Τα δύο πρώτα είδη τα συναντάμε κυρίως στα ορεινά δάση του Καρβούνη και του Κέρκη και είναι κοινά σε όλο σχεδόν τον Ελλαδικό χώρο.Η cephalanthera epipactoides είναι φυτό που ζει στα όρια της αν Μεσογείου εφόσον είναι ασιατικό είδος και θεωρείται σπάνιο και υπό εξαφάνιση στην χώρα μας.
Το συγκεκριμένο φυτό της φωτογραφίας μαζί με άλλα δύο, με δυσκολία εντοπίστηκε στην περιοχή του Αγ.Κωσταντίνου(προσαρμόζεται καλύτερα σε βιότοπους με χαμηλό υψόμετρο) στη βόρεια πλευρά του νησιού πριν από τρία χρόνια. Έκτοτε αγνοείται η τύχη τους.

Η Datisca cannabina είναι μια πολυετής πόα που φτάνει σε ύψος 1-3 μέτρα. Τη συναντάμε συνήθως σε υγρές τοποθεσίες .Εξαπλώνεται από το Αν. Αιγαίο μέχρι τα Ιμαλάια. Στην Ελλάδα είναι σπάνιο είδος και έχει βρεθεί μόνο στην Κρήτη ,την Σάμο και την Λέσβο. Πρόσφατα χαρακτηρίστηκε σαν είδος εύτρωτο.

Στη Σάμο υπάρχει στον Καρβούνη στα 700μ ,στα δάση της τραχείας Πεύκης .

Ένα από τα ονόματα που είχαν δοθεί στο νησί της Σάμου κατά την αρχαιότητα ήταν <<Δρυούσα>>. Η ονομασία αυτή προέρχεται από τα εκτεταμένα δάση δρυς -βελανιδιάς που πρέπει να υπήρχαν στο νησί. Εκτεταμένα δάση με βελανιδιές υπήρχαν στην αρχαιότητα σε πολλά μέρη της Ελλάδας και οι πρόγονοί μας το θεωρούσαν ιερό δέντρο. Με την πάροδο του χρόνου όμως η χρήση του δέντρου από τον άνθρωπο λιγόστεψε δραματικά τους πληθυσμούς των αρχαίων δασών.
Το πολύτιμο ξύλο της αποτελεί ένα από τα καλύτερα υλικά για την επιπλοποιία και τον οικοδομικό τομέα. Στα τέλη του 15ου αιώνα την πλούσια ξυλεία της Σάμου την εκμεταλλεύονταν οι Ιωαννίτες ιππότες της Ρόδου.
Ο φλοιός και τα κύπελλα από τα βελανίδια περιέχουν τανίνη ,μια ουσία που χρησιμοποιείται στην βυρσοδεψία. Η ευημερούσα βιομηχανία βυρσοδεψίας στο Καρλόβασι στα τέλη του 19ου αιώνα και στα μισά του 20ου βασίστηκε πάρα πολύ στην ύπαρξη αυτού του δέντρου στο νησί και μάλλον το αποτελείωσε.
Στο νησί σήμερα έχουν απομείνει λίγα μεμονωμένα δέντρα και κάποιες μικρές συστάδες. Στην περιοχή κοντά στις Μαλίστρες(φωτο) στο κέντρο του νησιού, ΒΔ του Πύργου στα 700 μέτρα υψόμετρο, υπάρχει μια αρκετά μεγάλη έκταση με αμιγές δάσος του είδους Quercus pubescens το οποίο αξίζει την προσοχή μας για να μπορέσει να διατηρηθεί.
Η βελανιδιά είναι δέντρο που καίγεται πολύ δύσκολα και αργά. Μήπως θα ήταν χρήσιμο να δημιουργηθούν <<ζώνες βελανιδιάς>>ανάμεσα στα εύφλεκτα πευκοδάση? Το δέντρο είναι μεσογειακό είδος και άριστα προσαρμοσμένο στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της Σάμου.

Η viola odorata είναι μια πολυετής πόα της ορεινής ζώνης .Θα τη συναντήσουμε στον Κέρκη κυρίως αλλά και στον Καρβούνη, πάνω από τα 1000 μ. έχει μικρά βιολετιά λουλουδάκια και ανθίζει Μάρτη με Απρίλη. Τις άγριες βιόλες ο λαός μας της αποκαλεί αγριοπανσέδες ή αγριομενεξέδες.

Επειδή χθες αναφέρθηκα στους ασφόδελους σήμερα θα αναρτήσω ένα μικρό απόσπασμα από ένα βιβλίο ύμνο για την Ελληνική φύση.. Είναι <<η Ελληνική χλωρίδα >> του Χέλμουτ Μπάουμαν.

.....Στον άλλο κόσμο, ο Άδης υποδέχεται τις αδύναμες μορφές των πεθαμένων στον ασφόδελο λειμώνα,ένα έρημο λιβάδι που φυτρώνουν σπερδούκλια. Σαυτό το περιβάλλον ταιριάζει το ωχρό λουλούδι του φυτού. Σ΄ένα απ΄αυτά τα λιβάδια γεμάτα από ασφόδελους συναντήθηκαν οι ψυχές των ηρώων που είχαν πέσει στην Τροία. Τα γυμνά κοτσάνια των ασφόδελων τα σύγκριναν οι αρχαίοι ποιητές με τις στρατιές των ψυχών που περιφέρονταν στις όχθες του Αχέροντα. Και η δυσάρεστη οσμή του φυτού μαζί με τα άχαρα λουλούδια ,ασφαλώς είχαν σχέση με τον ωχρό θάνατο και το λυκόφως του κάτω κόσμου. Το γεγονός ότι οι ρίζες του φυτού έχουν άμυλο που είναι μια θρεπτική τροφή, ίσως να έκανε τους αρχαίους να πιστεύουν ότι φυτεύοντας ασφόδελος στα νεκροταφεία πρόσφεραν στους νεκρούς μια έστω και πενιχρή τροφή στην τελευταία κατοικία τους. Το φυτό δεν τρώγεται από τα κατσίκια και τα πρόβατα γιατί οι βλαστοί του έχουν μικρές κρυστάλλινες βελόνες .Αυτό εξηγεί την μεγάλη εξάπλωση του φυτού κατά την αρχαιότητα και είναι τυπικό παράδειγμα για τα αποτελέσματα της ανεξέλεγκτης βόσκησης. Τα φυτά που δεν συναντούν εμπόδια ,αναπτύσσονται σε βάρος της πρωταρχικής βλάστησης. Το ότι στην αρχαιότητα μιλούσαν για απέραντα λιβάδια με ασφόδελους σημαίνει ότι την εποχή εκείνη η ισορροπία στη φύση ήταν διαταραγμένη.........

Στη Σάμο ο asphodelus aestivus είναι ευρύτατα διαδεδομένος στο τέλος του χειμώνα .Υπάρχει και ένα συγγενικό είδος asphodeline lutea αλλά γιαυτό θα μιλήσουμε άλλη φορά.

ΙΠΠΟΥΡΙΔΑ

Στη Σάμο υπάρχουν κάποια είδη φυτών των οποίων η περιοχή εξάπλωσης τους επεκτείνεται και πέρα των ορίων της Μεσογείου. Αντέχουν και σε πιο χαμηλές θερμοκρασίες από αυτές που συνήθως επικρατούν στα νησιά μας .Ευδοκιμούν καλύτερα σε μέρη που υπάρχει αρκετή υγρασία όλο τον χρόνο. Ένα χαρακτηριστικό είδος είναι το Equisetum telemateia -ιππουρίδα, επί το λαϊκότερον πολυκόμπι ή αλογοουρά. Οπως ειναι φυσικό στη Σάμο τα μέρη που μπορούν να φιλοξενήσουν αυτό το είδος ειναι οι σκιερές και υγρές και σχεδόν αμμώδεις περιοχές του Καρβούνη και λιγότερο του Κέρκη.

Το φυτό αυτό είναι γνωστό από την προϊστορική εποχή και έχει βρεθεί σε απολιθώματα.Tο γένος που ανήκει τα Εquisetaceae, εμφανίστηκαν στον πλανήτη στην παλαιοζωική εποχή στην διάρκεια της Δεβόνιας περιόδου, πριν περίπου 350 εκατ.χρόνια. Τότε πρωτοεμφανίστηκαν τα σποριόφυτα, όπως είναι οι φτέρες και τα βρύα και σχημάτισαν μεγάλα και εκτεταμένα δάση. Η ιππουρίδα είναι συγγενικό είδος με την φτέρη.Παρόλο που δεν εχει αλλάξει μορφή από εκείνη την μακρινή εποχή έχει αλλοιωθεί σε μέγεθος. Τα προϊστορικά φυτά σε σχέση με τα σημερινά ήταν γίγαντες και έφταναν στο ύψος των σημερινών πεύκων. H επιστημονική ονομασία του γένους  προέρχεται από το λατινικό άλογο και seta-γουρουνότριχα.

Στη Σάμο και ειδικά στον Καρβούνη έχει ευρεία εξάπλωση και αξίζει να τύχει της προστασίας μας εφόσον είναι ίσως το μοναδικό είδος με τόσο μακρινό παρελθόν που φιλοξενεί το νησί.

 

ΙΠΠΟΥΡΙΔΑ ΚΑΙ ΠΥΡΙΤΙΟ.

Από τα 94 στοιχεία του φλοιού της Γής μόνο τα 12 από αυτά, συγκροτούν το 99 % της μάζας του. Τα πιο άφθονα στοιχεία από τα 12 είναι το οξυγόνο και το πυρίτιο τα οποία μαζί συνιστούν περίπου το 72 %, με το πυρίτιο (silicon) να είναι το δεύτερο πιο άφθονο στοιχείο στον πλανήτη μετά το οξυγόνο. Το πυρίτιο είναι απαραίτητο για τον σχηματισμό του κολλαγόνου, για τα οστά και τους συνδετικούς ιστούς, για υγιή νύχια, δέρμα και μαλλιά και για την απορρόφηση ασβεστίου στα πρώτα στάδια του σχηματισμού των οστών. Χρειάζεται για τη διατήρηση ελαστικών αρτηριών και παίζει έναν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της καρδιαγγειακής ασθένειας. Το πυρίτιο επίσης εξουδετερώνει τις επιδράσεις του αλουμινίου στο σώμα και είναι σημαντικό στην πρόληψη της ασθένειας του Αλτσχάιμερ και της οστεοπόρωσης. Διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα και αναχαιτίζει τη διαδικασία του γήρατος στους ιστούς. Τα επίπεδα του πυρίτιου μειώνονται με την ηλικία, έτσι οι ηλικιωμένοι άνθρωποι χρειάζονται μεγαλύτερες ποσότητες. Η ιππουρίδα συγκαταλέγεται στις <<τροφές>> που περιέχουν πυρίτιο σε εντυπωσιακή σύνθεση εφόσον η ποσότητα πυριτίου σε φυτική μάζα είναι 6-10 % και φτάνει μέχρι το 80% στην στάχτη της, μάλιστα εάν εξετάσουμε με μεγεθυντικό φακό τα στελέχη της θα διακρίνουμε τους κρυστάλλους του πυριτίου.

ΠΥΡΙΤΙΟ ΚΑΙ ΟΡΥΚΤΑ 

 Δεν είναι τυχαίο που ορυκτά όπως ο αχάτης ,ο χαλαζίας και ο αμέθυστος που περιέχουν επίσης μεγάλες ποσότητες πυριτίου προσφέρουν αφθονία, δύναμη, ανάπτυξη, σταθερότητα, αυτογνωσία, μακροζωία, ενθαρρύνουν τη λήψη αποφάσεων, αναζωογονούν τον οργανισμό, δίνουν θετική ενέργεια και δημιουργούν καλή διάθεση.

 

Η Anthemis rosea είναι μια μικροσκοπική μαργαρίτα που ανθίζει ψηλά στον Κέρκη στο τέλος της άνοιξης και είναι ενδημικό είδος της Σάμου. Έχει πολύ χαρακτηριστικά ροζ πέταλα και έντονα κίτρινους στήμονες. Ο χρωματικός συνδυασμός που έχουν τα μικρά λουλουδάκια αποτελεί πρόκληση για μικροφωτογράφιση. Σχηματίζει μεγάλους πληθυσμούς εκεί κοντά στον Αηλιά(1000-1200μ). Σαν ενδημικό είδος είναι απολύτως προστατευόμενο.

Η oprhys fuciflora (οφρύς η κίβδηλος) ανθίζει στις αρχές Μαιου σε υψ.600-800μ στον Καρβούνη εκει που αρχίζει την εξάπλωσή του το pinus nigra (μαύρο πεύκο).

Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΤΗΣ ΣΑΜΟΥ

Η Σάμος είναι ένα από τα μεγαλύτερα νησιά του Αν. Αιγαίου. Το όμορφο αυτό νησί είναι γνωστό κυρίως για το κρασί του, το μέλι του, την ηλιοφάνεια του, για κάποιες παραλίες και για δύο τρία παγκοσμίως γνωστά τουριστικά χωριά του κυρίως το Πυθαγόρειο και το Κοκκάρι. Είναι επίσης γνωστό για την πλούσια χλωρίδα του .Αυτό το αποδεικνύουν και τα ονόματα που τις δόθηκαν κατά την αρχαιότητα Δρυούσα, Ανθεμούσα, Μελάνθεμος, Φυλλάς,. Λόγω της γονιμότητας της λεγόταν και <<νησί των Μακάρων>>, της είχε δε αποδοθεί και η παροιμία <<και ορνίθων γάλα φέρει η νήσος –το νησί προσφέρει και του πουλιού το γάλα >>
Η χλωρίδα της Σάμου παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον γιατί είναι από τις πλουσιότερες στην Ελλάδα. Αναλογιστείτε ότι ένα νησί με 470.000 στρέμματα έχει περίπου 1600 είδη φυτών, όταν σε όλη την Ελλάδα σύμφωνα με τελευταίες μελέτες υπάρχουν περί τα 6000 είδη φυτών. Αν θέλετε να κάνουμε τις συγκρίσεις και λίγο πιο διεθνείς η Μ.Βρετανία για παράδειγμα που έχει διπλάσια έκταση από την χώρα μας διαθέτει μια χλωρίδα με 2500 είδη περίπου.
Που οφείλεται αυτός ο βοτανικός πλούτος της Σάμου; Η κυριότερη αιτία είναι η πορεία του τόπου στο χρόνο μέσα από την οποία γίνανε εναλλαγές του κλίματος καθώς και γεωμορφολογικές αλλαγές. Το Αιγαίο και γενικότερα ο Ελλαδικός χώρος είναι μια περιοχή η μοναδική της Ευρώπης που τα στοιχεία της φύσης είναι πάντα σε εγρήγορση. Ένας άλλος πολύ σοβαρός παράγοντας είναι η πολύ κοντινή απόσταση του νησιού με τα τουρκικά παράλια.
Η Σάμος παρ΄ όλη την μεγάλη ποικιλία της βλάστησης δεν έχει πολλά ενδημικά και σπάνια φυτά και αυτό οφείλεται στο ότι δεν έχει τα χαρακτηριστικά ενός ξεκομμένου τόπου όπως είναι για παράδειγμα η Κρήτη που θεωρείται ο παράδεισος των ενδημικών στην Ελλάδα ,ή ο Όλυμπος το ψηλότερο βουνό της Ελλάδας . Στο τόπο μας οι κορυφές του Κέρκη παρουσιάζουν ενδιαφέρον στο θέμα των ενδημικών και σπάνιων καθώς και κάποιες πολύ επιλεγμένες περιοχές στον Καρβούνη.
Το νησί εύκολα επίσης μπορεί να χαρακτηριστεί σαν νησί της ορχιδέας εφόσον ο αριθμός των ειδών ξεπερνάει τα 50 –όλη η Ελλάδα εχει περίπου 190 είδη.
Η Σάμος παρουσιάζει και μεγάλη ποικιλία βιοτόπων. Στους βιότοπους αυτούς αντιστοιχούν και διαφορετικές φυτοκοινωνίες δηλ. ορισμένοι τύποι βλάστησης. Πολλές φορές οι τύποι της βλάστησης μπλέκονται μεταξύ τους από τόπο σε τόπο και άλλοτε αποτελούν αυτοτελή κομμάτια . H εικόνα της βλάστησης αποτελεί για έναν τόπο τον πιο σημαντικό δείκτη περιβάλλοντος και συνδέεται άμεσα με την οικολογική συγκρότηση, την προστασία αλλά και την ανάδειξη του. Αν το θέλετε και αλλιώς είναι και σοβαρό πολιτισμικό στοιχείο για τον τόπο τον ίδιο.
Οι βιότοποι της Σάμου χωρίζονται σε πέντε κύριες ζώνες.
Παραθαλάσσια ζώνη. Αρχίζει από εκεί που σκάει το κύμα της θάλασσας και φτάνει μερικές δεκάδες μέτρα πιο μέσα στην ξηρά. Τα φυτά που ζουν εδώ λίγο ως πολύ είναι σε άμεση εξάρτηση από την θαλάσσια αλμύρα και υγρασία.
Πεδινή ζώνη .Αρχίζει από το σημείο που σταματά η παραθαλάσσια ζώνη και τελειώνει σε υψόμετρο γύρω στα 300 μ Στη ζώνη αυτή περιλαμβάνονται οι κυριότερες μικρές πεδιάδες του νησιού που είναι του Μεσόκαμπου, της Βλαμαρής,της Χώρας και του Καρλοβάσου, οι μικροί λόφοι και οι πρόποδες των βουνών. Στη πεδινή ζώνη κυριαρχεί αυτό που λέμε Μεσογειακή βλάστηση με χαρακτηριστικά φυτά όπως είναι η ελιά, το πουρνάρι ,η τσικουδιά , η κουνούκλα, το σχίνο, η κουμαριά ,η ρίγανη ,το θυμάρι ,το φασκόμηλο κ.α.
Ημιορεινή ζώνη. Αμέσως μετά την πεδινή ζώνη αρχίζει η ημιορεινή ζώνη που φτάνει μέχρι τα 800 μ. Στη ζώνη αυτή συναντούμε το περίφημο μοσχάτο κρασί και τα πανέμορφα ορεινά χωριουδάκια του νησιού Μανωλάτες , Βουρλώτες, Πλάτανο, Πύργο, Σπαθαραίους, Πάνδροσο,Μαραθόκαμπο κ.α. Επίσης συναντούμε τις λιγοστές εκτάσεις άγριας βελανιδιάς –δρυς που έχουν απομείνει στην κεντρική Σάμο από τα δάση που υπήρχαν στο παρελθόν.
Ορεινή ζώνη. Αρχίζει γύρω στα 800 μ και φτάνει μέχρι τα 1100.Στη ζώνη αυτή συναντούμε το ξακουστό Σαμιώτικο μαυρόπευκο- pinus nigra του Καρβούνη με μεγάλη ναυπηγική χρήση στο παρελθόν . Οι περίφημες Σάμαινες τις αρχαιότητας φτιαχνόταν αποκλειστικά από αυτό το πεύκο. Επίσης στη ζώνη αυτή συναντούμε και το άγριο κυπαρίσσι που στις πλαγιές του Κέρκη στα ΒΔ του νησιού σχηματίζει μεγάλα και υγιή δάση. Στη ζώνη αυτή επίσης υπάρχουν και πολύ αξιόλογα είδη φυτών πολλά από τα οποία είναι σπάνια όπως είναι οι κρόκοι ,οι παιωνίες ,τα κολχικά ,οι αγριοτριανταφυλιές και οι ορεινές ορχιδέες.
Υποαλπική ζώνη. Η ζώνη αυτή υπάρχει μόνο στον Κέρκη από τα 1000 εως τα 1434 που είναι και το ψηλότερο σημείο του νησιού. Εδώ οι καιρικές συνθήκες, ζεστό καλοκαίρι, κρύος χειμώνας και έναν δυνατό αέρα που φυσάει ολο τον χρόνο έχουν διαμορφώσει μια ξεχωριστή χλωρίδα από θάμνους και φυτά πολλά από τα οποία είναι ενδημικά και σπάνια.
Ένα μεγάλο κεφάλαιο αλλά και ένας μεγάλος φυσικός πόρος για το νησί είναι και η πληθώρα των αρωματικών, φαρμακευτικών και μελισσοκομικών φυτών όπως είναι η ρίγανη το θυμάρι, το φασκόμηλο, το τσάι του βουνού ,το μελλισσόχορτο, η βαλεριάνα, η λεβάντα, η μέντα, το βάλσαμο, το ρείκι, ο κράταιγος και πολλά άλλα.
Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί το γεγονός ότι όλη αυτή η ποικιλία της βλάστησης εχει πολύ τακτική χρήση στην τοπική κουζίνα ιδίως στα χωριά, που προσδίδει στις γεύσεις των φαγητών ιδιαίτερη αξία και ξεχωριστή γεύση.
Βέβαια δεν είναι όλα ρόδινα ,υπάρχουν και προβλήματα. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες τα τελευταία χρόνια με την <<συγκεκριμένη>> ανάπτυξη του τουρισμού, την μεγάλη έξαρση της δόμησης και τις διανοίξεις δρόμων, τις καλλιέργειες, τα φυτοφάρμακα, τις πυρκαγιές ,την υπερβολική πολλές φορές βόσκηση , την πολλές φορές ανέλεγκτη συλλογή μεγάλων ποσοτήτων αυτοφυών φαρμακευτικών φυτών, έχουν αφήσει καταστροφικά σημάδια στη χλωρίδα του νησιού με αποτέλεσμα την μείωση των πληθυσμών ορισμένων ειδών.
Εδώ για να είμαστε ρεαλιστές πρέπει να τονιστεί ότι η Ελλάδα παρόλο τον τεράστιο φυσικό της πλούτο δεν φημίζεται για την ευαισθησία της σε θέματα διατήρησης και προστασίας της αυτοφυούς άγριας χλωρίδας και το αναφέρω αυτό γιατί πλέον ανήκουμε και όσον αφορά το περιβάλλον στην ίδια οικογένεια που λέγεται Ευρωπαϊκή Ένωση. Και θα μου επιτρέψετε να το γενικεύσω λίγο το θέμα λέγοντας ότι θα ήταν καλό στο μέλλον να υπάρξει μια κοινή αντίληψη από όλες τις χώρες της Ευρώπης για το τι σημαίνει προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Γιατί με απλά λόγια τα φυτά και τα δέντρα και γενικά το πράσινο είναι αυτά που μας δίνουν ανάσα και ψυχική ευεξία.
Στη Σάμο οι μόνες περιοχές που παρουσιάζουν ακόμη μια εικόνα παρθένας φύσης με πραγματικά ζωντανούς και ποικίλους βιότοπους είναι αυτές που δεν πάει αυτοκίνητο, δεν βόσκουν κατσίκια όπως επίσης και κάποια ακαλλιέργητα χωράφια . Για μένα αυτές είναι οι μικρές οάσεις που έχουν απομείνει από το χαρακτηριστικά Σαμιώτικο τοπίο με παρθένα φύση.
Θα πρέπει τέλος όλοι και αναφέρομαι ιδιαίτερα στους Σαμιώτες να καταλάβουν ότι διατηρώντας στο οικόπεδο τους ,στο εξοχικό τους ή δίπλα από κει που ζουν, ένα κομμάτι φυσικής χλωρίδας εκτός από το πράσινο που θα έχουν, διατηρούν και ένα κομμάτι της φυσικής κληρονομιάς του τόπου τους.