Τετάρτη 25 Αυγούστου 2010

Οι σαξιφράγκες της Σάμου

Η οικογένεια των σαξιφραγίδων -saxifrageae περιλαμβάνει ποώδη πολυετή φυτά .Τα άνθη τους είναι ακτινόμορφα με 5μελές περιάνθιο.Οι στήμονες είναι ισάριθμοι με τα πέταλα ή διπλάσιοι και σπανιότερα πολυάριθμοι.
Η οικογένεια περιλαμβάνει  40 γένη στα οποία ταξινομούνται 700 περίπου είδη των θερμών περιοχών.Τα είδη είναι κοσμοπολίτικης εξάπλωσης και φύονται συνήθως σε πετρώδεις τοποθεσίες ή σε σχισμές βράχων απ΄όπου πήρε και το όνομα η οικογένεια.
Απο τα λατινικά saxum (βράχος,πέτρα)+frangere (αυτό που σπάει)
Στη Σάμο υπάρχουν 4 είδη



saxifraga hederacea

saxifraga sibirica

saxifraga tridactylites

saxifraga graeca
 Πηγή
 Μαρία Στεφανάκη-Νικηφοράκη . Συστηματική βοτανική -τόμος Α. 1999 Αθήνα

Τετάρτη 11 Αυγούστου 2010


SYMPHYTUM ANATOLICUM-Σύμφυτο το ανατολικό

Λεβάντες είναι ο ανατολικός άνεμος.
Λεβάντε είναι ο χώρος της Ανατολής ο τόπος που για αιώνες υπήρξε πόλος έλξης ποιητών,διανοουμένων,αρχαιολόγων,ιστορικών,περιηγητών,αρχιτεκτόνων,βοτανολόγων και κάθε ανήσυχου πνεύματος.

Ένας τόπος  με γλυκύτητα και γαλήνη. Είναι η πατρίδα των Μουσών που η φύση καθόλου δεν συμβουλεύει παρεκκλίσεις. Αντίθετα ,η ροπή της είναι να ξαναφέρνει το πνεύμα στον έρωτα των ομοιόμορφων και αρμονικών πραγμάτων Francois Rene de Chateaubriand

Ο Pierre Edmond Boissier γεννήθηκε στην Γενέυη τον Μάιο του 1810. Έμεινε στην ιστορία σαν ένας από τους πιο ονομαστούς βοτανολόγους του 19ου  αιώνα.
Σε αυτόν η επιστήμη της βοτανικής οφείλει πολλά.Μαγνητίστηκε  από τις χάρες της Ανατολής και στα ταξίδια του κατέγραψε πολλά είδη φυτών τα οποία κοσμούν σήμερα διάφορες βοτανικές συλλογές της Ευρώπης. Ένα από αυτά τα φυτά είναι  το symphytum anatolicum ή αλλιώς σύμφυτο το ανατολικό ένα φυτό της δυτικής Ανατολίας και της Αν.Μεσογείου που σε Ευρωπαϊκό επίπεδο εξαπλώνεται μόνο
στα νησιά του Αν.Αιγαίου (Σάμο.Ικαρία,Κω και Λέσβο).Το σύμφυτο το ανατολικό ανήκει στην οικογένεια των boraginaceae-μποραγκινίδων και αρέσκεται να ζει και να αναπτύσσεται σε ρεματιές με τρεχούμενα νερά, κάτω από τον ίσκιο των πεύκων και των πλατύφυλλων δέντρων και σε μέσο υψόμετρο περίπου 500 μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας.Τέτοιοι βιότοποι υπάρχουν ακόμα στην Σάμο κυρίως στην περιοχή των Μανωλατών,της Αμπέλου και του Πλατάνου. Είναι κάποια κομάτια Σαμιώτικης φύσης με εικόνες  αντίστοιχες με αυτές που γοήτευσαν τους  κατά καιρούς περιηγητές των τόπων της Ανατολής ,του Λεβάντε. 
Σήμερα το είδος αυτό προστατεύεται από την Ελληνική νομοθεσία (προεδρικό διάταγμα 67/1981) και ανήκει στον κατάλογο με τα απειλούμενα είδη της IUNC (1988,1993)



Δευτέρα 9 Αυγούστου 2010

THYMUS SIPYLEUS-ΛΕΜΟΝΟΧΟΡΤΙ



Ο thymus sipyleus είναι ευρασιατικό είδος και ανήκει στην οικογένεια των αρωματικών φυτών. Αναπτύσσεται σε ασβεστολιθικούς βραχώδεις τόπους. Στη Σάμο εμφανίζει ακόμα μεγάλους πληθυσμούς μόνο στις κορυφές του Κέρκη από τα 1200 μέτρα  και πάνω. Οι Σαμιώτες το λένε λεμονοχόρτι. Πιθανότατα στο μέλλον οι πληθυσμοί του να αντιμετωπίσουν κρίση εφόσον η συλλογή του από ντόπιους κυρίως επισκέπτες του βουνού γίνεται με τέτοια συχνότητα και ποσότητα  που υπερβαίνει τον αναπαραγωγικό του ρυθμό.

Τετάρτη 4 Αυγούστου 2010

ECHINOPS SPINOSISSIMUS-Εχίνοψ ο ακανθότατος (κεφαλάγκαθο)



Ενα κοινό αγκάθι που σχηματίζει μεγάλους πλυθυσμούς σε ολη την Σάμο σε ξερές και πετρωδεις τοποθεσίες.
Τα κυανά του άνθη  που ξεπετάγονται από τα αγκάθια, δίνουν μια ζωηρή πινελιά στην εικόνα με τα ξερόχορτα.
Ο εχίνοψ είναι πολυετές φυτό που ανήκει στην οικογένεια των σύνθετων. Ευδοκιμεί σε ξηροθερμικές συνθήκες εδαφών και κλίματος. Η όλη του μορφή (ακανθότατη, όπως τονίζει η επιστημονική του ονομασία) δείχνει ότι έχει διαμορφώσει έναν πλήρη αμυντικό σχηματισμό απέναντι στα κατσίκια, που το καλοκαίρι δυσκολεύονται να βρουν τροφή και μετατρέπονται σε τροφικό οδοστρωτήρα.
Το επιστημονικό του όνομα προέρχεται από τις λέξεις εχίνος+όψις, δηλαδή το φυτό έχει την όψη του αχινού.  Χωρίς υπερβολή μπορούμε να πούμε ότι ο εχίνοψ είναι ο αχινός της στεριάς, τόσο ίδια είναι η δομή του με τον θαλασσινό αχινό.